بازار فناوری اطلاعات در سال 94

پس از انتشار گزارش‌ها مبنی‌بر رقابت سرمایه‌گذاران «کشورهای شرق آسیا» و «کشورهای اروپایی» برای ورود به بازار ایران، دو نشریه آمریکایی از ورود سرمایه‌گذاران آمریکایی به‌عنوان ضلع سوم خبر دادند. روز گذشته دو روزنامه «فایننشال تایمز» و «نیویورک تایمز» از سفر یک هیات از تجار آمریکایی به ایران در هفته اخیر خبر دادند. به گفته این گزارش‌ها، این اولین بار است که پس از پیروزی انقلاب سرمایه‌گذاران آمریکایی در ایران نشست عمومی برگزار کردند. در این سفر نمایندگان تجاری در رشته‌های حمل‌و‌نقل، تولید مواد غذایی و شرکت‌های نفتی حضور داشتند.

 روزنامه فایننشال‌تایمز و نیویورک‌تایمز در مقالات جداگانه‌ای به سفر یک هیات از تجار آمریکایی به ایران پرداختند. این نخستین بار پس از پیروزی انقلاب اسلامی در سال 57 است که سرمایه‌گذاران آمریکایی در ایران یک نشست عمومی برگزار کرده‌اند. آنها روز پنج‌شنبه گذشته در یک رستوران مجلل فرانسوی در شمال تهران گرد هم آمدند تا پیشنهادهای کارآفرینان ایرانی تحصیلکرده درمورد توانایی‌های بالقوه ایران را بررسی کنند. گفته می‌شود هیات‌های متعدد تجاری ارشد آمریکایی از شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی گرفته تا گروه‌های نفتی و تولیدکنندگان مواد غذایی به ایران سفر یا با تجار ایرانی در کشورهای منطقه یا اروپا دیدار کرده‌اند تا خود را برای روزی که تجارت با یکی از بکرترین بازارهای جهان آزاد می‌شود، آماده کنند.اما این گروه 22 نفره از کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و مشاوران آمریکایی که در نشست روز پنج‌شنبه حضور داشتند، نخستین گروهی بودند که به‌طور علنی به ایران سفر کرده‌اند.

  به نوشته این روزنامه‌ها آنها به‌عنوان گردشگران آمریکایی آمدند، ولی از استقبال و حتی هدیه‌های مردم در خیابان‌ها و در بازار ایران مبهوت شدند. برخلاف بسیاری از تورهای تفریحی، این مسافران از کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و مشاوران تشکیل شده است که با یک هدف مشخص به ایران سفر کرده‌اند: ارزیابی فرصت‌های کسب‌وکار در ایران در صورت لغو تحریم‌ها.  سرمایه‌گذاران سراسر جهان برای گسترش روابط تجاری خود در صورت لغو تحریم‌های ایران به دنبال امضای توافق هسته‌ای بی‌سر و صدا عازم این کشور شده‌اند، اما دسترسی به شرکت‌ها و محصولات آمریکایی به‌طور خاص برای ایرانیان جذاب است.گفته می‌شود هیات‌های تجاری ارشد آمریکایی از شرکت‌های حمل‌ونقل هوایی گرفته تا گروه‌های نفتی و تولیدکنندگان مواد غذایی به‌طور مخفیانه به ایران سفر یا با تجار ایرانی در کشورهای منطقه یا اروپا دیدار کرده‌اند تا خود را برای روزی که تجارت با یکی از بکر ترین بازارهای جهان آزاد می‌شود، آماده کنند. اما این گروه 22 نفره از کارآفرینان، سرمایه‌گذاران و مشاوران آمریکایی که در نشست روز پنج‌شنبه حضور داشتند نخستین گروهی بودند که به‌طور علنی به ایران سفر کرده‌اند. لیندا ماسون، رئیس کمپانی برایت هورایزنز یکی از شرکت‌کنندگان این نشست بود و گفت: من کارآفرین بازار سهام نیویورک هستم؛ اما قصد تجارت در ایران را ندارم.در نشست روز پنج‌شنبه سخنگویان ایرانی در مورد فرصت‌های موجود در کشورشان توضیح دادند و یکی از کارشناسان ارشد ارتباطات و فناوری اطلاعات توانایی‌های بخش مخابرات ایران را تشریح کرد.  بنا به ادعای این روزنامه‌ها باوجود خوش‌بینی، تجارت برای آمریکایی‌ها در ایران هیچ گاه کم ریسک نبوده است مثلا این گردشگران مجبور شدند در یک رستوران با یکدیگر دیدار کنند تا لزومی به تمهیدات امنیتی برای برگزاری یک کنفرانس تجاری رسمی نباشد. کنفرانسی که ممکن بود از طرف برخی از جریانات در ایران با مشکل مواجه شود. جریان‌هایی که دیری است آمریکا را دشمن دیرینه می‌دانند. باید صبر کرد تا مشخص شود که آیا می‌توان بر بدبینی‌های موجود بین دوطرف  فائق آمد. یک دیپلمات ارشد اروپایی در تهران گفت: تجار آمریکایی باید تا انتخابات بعدی ریاست جمهوری کشورشان در سال 2016 صبر کنند. چه بسا آنها آخرین گروهی باشند که به ایران می‌آیند، نه اولین گروه.

نیویورک‌تایمز نیز در مقاله‌ای به انعکاس این خبرپرداخت و نوشت: مدیران آمریکایی در راه سرمایه‌گذاری به ایران هستند. مقصد این مدیران لوکس ترین رستوران شمال شهر تهران بود و از مشاوران اقتصادی و میهمانان آمریکایی با موسیقی استقبال کردند. ند لامونت کارآفرین خدمات دیجیتالی و سیاست‌مدار پیشین گفت: «همه ایران را دوست دارند.» همان‌گونه که هفته گذشته، دولت اوباما و کنگره بر سر جزئیات توافق با ایران بحث و گفت‌وگو می‌کردند، 24 مدیر اجرایی از ایران بازدید کردند تا از حقایق در این کشور آگاه شوند. هرچند هماهنگ‌کننده این گروه گفت که هدف از این سفر واگذاری نمایندگی کسب‌وکار نبوده است.

دیک سایمون، موسس سازمان روسای جوان که شبکه‌ای از مدیران اجرایی بخش بازرگانی است، درباره سفرش به تهران گفت: «ما گردشگر هستیم، اما به‌طور طبیعی بسیاری از شرکت‌های آمریکایی می‌توانند از ظرفیت‌های موجود در ایران استفاده کنندو این شرکت‌های آمریکایی کسب‌وکار مهمی دارند.»  اين در حالي است که شرکت‌هاي آمريکايي به دليل رژيم تحريم‌هايي که به منظور فشار بر برنامه هسته‌اي ايران عليه اين کشور وضع شده است از تجارت با ايران منع شده‌اند. اين تحريم‌ها اغلب نقل و انتقالات مالي، کشتيراني و بازار نفت ايران را هدف قرار داده و این تحریم‌ها اقتصاد ایران را تحت فشار قرار داده است. این در حالی است که اقتصاد ایران با مسائلی همچون تورم و افزایش قیمت کالاهای خوراکی و مصرفی رو‌به‌رو است. با مذاکراتی که بین ایران و آمریکا بر سر مساله هسته‌ای صورت گرفته است، این امید می‌رود که نهایتا این تحریم‌ها برداشته شود. بعضی از شرکت‌های آمریکایی اکنون در انتظار فرصت‌های کسب‌وکار در ایران هستند که در گذشته با محدودیت رو به رو بوده‌اند.  این گروه آمریکایی که شامل سرمایه‌داران فعالیت‌های مخاطره‌پذیر هستند از صنایع مختلفی از جمله، مستغلات، بیمه و خدمات درمانی آمده‌اند که توسط افراد عضو سازمان روسای جوان تدارک دیده شده بود.

سایمون گفت: «برای ورود به ایران لیست انتظار وجود دارد. آینده ایران درحال تغییر است و برای ورود به ایران انگیزه‌های بسیاری وجود دارد.»

 پنج‌شنبه گذشته، این مدیران برای واگذاری نمایندگی کسب‌وکار خود پشت میزی نشستند که کارت‌هایی با عناوین: «مستغلات»، «دیپلماسی»، «کالاهای لوکس» و «فناوری اطلاعات و ارتباطات» روی آن نوشته بود.

لومنت در زمینه قرار گرفتن بر سر میز فناوری اطلاعات و ارتباطات گفت: «من باید سر این میز بنشینم در حالی که به نظرم میز دیپلماسی جذاب‌تر باشد.» لومنت صاحب شرکتی در کنتکت آمریکا است که برای محوطه دانشکده‌ها اطلاعات وفیلم تهیه می‌کند. این گروه به شیراز سفر کردند و هفته پیش به تهران آمدند. لومنت در حالی که میان گروه مشتاق ایرانی قرار گرفته بود، درحاشیه سفرش با شیراز گفت: «ایرانی‌های بسیار میهمان‌نواز هستند و از ما مراقبت می‌کنند و نمی‌گذارند که برای ما مشکلی پیش بیاید.» داریوش رزاقی مشاور کسب‌وکار برجسته ایرانی و بقیه سخنرانان از پتانسیل اقتصاد ایران برای سرمایه‌گذاران فعالیت‌های مخاطره پذیر آمریکایی سخن گفت و افزود: «این افراد توریست عادی نیستند. این افراد ثروتمند، قوی و پر نفوذ هستند علاوه بر این، با معرفی فرهنگ ایرانی این شرکت‌ها مایل به سرمایه‌گذاری در بازار‌های وسیع ایران خواهند شد.»

متخصص ارتباطات با ارائه آمار و اطلاعاتی در این جلسه بیان کرد که ایران بیشترین ارتباط را در منطقه دارد. وی در ادامه گفت: «تعداد گوشی‌های هوشمند انتظار می‌رود که دو برابر شود و به 40 میلیون برسد. ما هم اکنون در حال توسعه پوشش شبکه‌ای 3G و 4G هستیم. گفته‌های وی انگیزه بسیاری از مدیران را بیشتر کرد.کریستوفر اسکرودر سرمایه‌گذار حوزه‌های مخاطره‌پذیر گفت که بخش فناوری ایران امید بخش است و افزود: «که من در ایران با زنانی ملاقات کردم که نسخه‌های ایرانی آمازون و گروپون را اداره می‌کنند و مطمئن هستم که در آینده این افراد موفق خواهند شد.»

ریچارد کوهن توسعه‌دهنده مستغلات در نیویورک در ارتباط با مشکلات گفت: «وقتی که از پنجره به آسمان تهران نگاه می‌کنم 18 جرثقیل می‌بینم که تنها یکی از آنها کار می‌کند و من تا به حال این تعداد برج‌های نیمه‌کاره در شهری ندیده‌ام.»  تحریم‌ها، آمریکایی‌ها را از فعالیت تجاری در ایران منع کرده است، درحالی که ایران پتانسیل خوبی در بازار‌های پر سود دارد. توافق اولیه دوم آوریل ممکن است به یک معامله گسترده‌تر در ماه ژوئن تبدیل شود و این امر امیدها برای باز شدن بازار ایران را افزایش داده است. هنوز بسیاری منتظر توافق نهایی هستند تا سرمایه‌گذاری را آغاز کنند. آقای سیمون گفت: «حقیقت این است که ما هنوز مجوزی نداریم.» باوجود مذاکرات اخیر و چشم‌انداز بهتر در روابط شور انقلابی به چشم می‌خورد.

با این حال مدیران گفتند که آنها توسط استقبال گرم ایرانیان شگفت‌زده شده‌اند. جنیفر آدام بالداک یک مدیر سابق صنعت چاپ گفت: آنچه واضح به نظر می‌رسد این است که ایرانیان بسیار علاقه‌مند هستند مجددا با جهان ارتباط برقرار کنند؛ آنها می‌خواهند پیشرفت کنند.