با BPG آشنا شوید؛ فرمتی که شاید جانشین JPEG شود

عمر فرمت تصویری JPEG نزدیک به ۲۰ سال است و بیشتر عکس هایی که در اینترنت مشاهده می کنیم از این فرمت استفاده می نمایند، محبوبیت آن ناشی از قابلیت هایی است که در زمینه ی فشرده سازی ارائه می نماید و کاربران از طریق این قابلیت ها می توانند ضمن حفظ کیفیت تصاویر خود حجم آنها را تا حد زیادی کاهش دهند. استفاده از JPEG به حدی رواج یافته که اکثریت مرورگرهای وب و همینطور نرم افزارهای ویرایش تصویر به صورت پیش فرض از آن پشتیبانی به عمل می آورند.

اما نکته در اینجاست که فرمت مذکور تکامل یافته و بی نقص به حساب نمی آید و مشکلات خاص خودش را داراست. در حین مشاهده عکس ها با این فرمت اگر دقت کنید در بسیاری از موارد شاهد بلوک های از پیکسل ها در ردیف های پشت هم خواهید بود که جلوه ی جالبی ندارند. این وضعیت معمولاً وقتی که یک متن ریز را در تصویر وارد می کنیم، یک گرادینت بر عکس خود اعمال می نماییم و یا تصویر را تا حد زیادی فشرده می کنیم بیش از سایر زمان ها قابل رویت می گردد.

Fabrice Bellard برنامه نویس فرانسوی که به خاطر توسعه برنامه QEMU (ابزاری که در زمینه ی مجازی سازی سخت افزارها کاربرد دارد) و کتابخانه ی کدک های ویدئویی FFmpeg شهرت دارد، معقتد است زمان آن رسیده تا در وضعیت فرمت های تصویری رایج کنونی تحولی جدی روی دهد. وی در همین راستا فرمت جدیدی تحت عنوان BPG که مخفف Better Portable Graphics است را پیشنهاد کرده که مزایای بسیاری نسبت به JPEG دارد و الگوریتم فشرده سازی در آن به مراتب بهبود یافته و تصاویر در هر سایزی به شکلی بسیار مطلوب تر فشرده می گردند.

تصویری که در بالا آمده خود گویای مزایای فرمت پیشنهادی جدید در قیاس با JPEG است. عکسهایی که از BPG استفاده می نمایند به مراتب وضوح بالاتری داشته و دیگر در آنها خبری از بلوک های پیکسلی ناشی از فشرده سازی نیست. برای مثال در یک آزمایش، با این فرمت تصاویری از تجهیزات مرتبط به یک پایگاه نیروی هوایی ارتش تهیه شده و سپس مشابه آنها با فرمت JPEG نیز ثبت گشت. تحت فرمت سنتی در اطراف سازه هایی که پشت سرشان آسمان قرار داشت خطوط و پیکسل هایی محو دیده می شد ولی در فرمت BPG هیچ یک از این مشکلات وجود نداشت.

کیفیت تصاویر تحت BPG با کدک HEVC که در تهیه ویدئوهای x265/H.265 کاربرد دارد مدیریت می شوند و این مسئله سبب می گردد که حتی امکان رمزگشایی این فرمت به صورت سخت افزاری نیز وجود دارد و هر ابزاری که بتواند H.265 را دی کد نماید قابلیت دی کد کردن تصاویر BPG را نیز دارا خواهد بود.

اما چه زمانی عکس های وب سایت های محبوب ما از این فرمت استفاده خواهند کرد؟ این سئوالیست که پاسخ دادن به آن بسیار دشوار است. از آنجایی که BPG بسیار جوان محسوب می شود هنوز مرورگر وب خاصی از آن پشتیبانی نمی کند و البته ممکن است در سال های آینده نیز این پشتیبانی کماکان صورت نپذیرد.

مشکل بزرگتر در اینجاست تا زمانی که مرورگرهای وب قابلیت بارگذاری تصاویر BPG را نداشته باشند کسی عکس های وب سایتش را با این فرمت آپلود نخواهد کرد. اما نمی توان کتمان کرد که فرمت مذکور قادر است در آینده ی وب نقش بسیار پر رنگی را ایفا نماید و البته تا آن زمان احتمالاً برخی از قابلیت های آن تکمیل تر نیز خواهند شد.

این فرمت می تواند سبب شود فرمت های دیگری مانند PNG و یا BMP که کیفیت را در ازای فایل هایی بسیار حجیم ارائه می نمایند به فراموشی سپرده شوند و فقط زمان لازم است تا این اتفاق رخ دهد.